Nederland staat voor de grote uitdaging de zorg te verbeteren en tegelijk betaalbaar te houden. Innovatieve oplossingen van slimme zorgondernemers bieden hierbij uitkomst. Maar implementatie en opschaling van deze innovatieve interventies vinden nog onvoldoende plaats. Dat heeft vooral te maken met een aantal knelpunten in de huidige bekostigingsmethodes. Die zorgen ervoor dat verschillende partijen niet of minder bereid zijn mee te werken aan de financiering van die innovatie.

Het eerste grote knelpunt is de schottenproblematiek of het zogenaamde wrong pocket problem. Investeringen in het ene domein, bijvoorbeeld de langdurige zorg, leiden vaak ook tot baten bij een andere partij, bijvoorbeeld de zorgverzekeraar. De verschillende partijen kunnen of willen deze baten niet delen. Sommige zijn niet (voldoende) op de hoogte van deze mogelijkheid. Het tweede grote knelpunt is de productieprikkel. Binnen grote delen van de zorg bestaat geen relatie tussen de bekostiging van behandelingen en de uitkomst daarvan. Dat leidt tot de perverse financiële prikkel bij zorgaanbieders om meer volume te maken in plaats van betere zorg. Het derde knelpunt is de afhankelijkheidsrelatie tussen de zorgondernemer en de partij die betaalt. Wanneer deze partij geen direct belang ziet om te bekostigen, is ook het aantal opties voor financiering voor de ondernemer beperkt.

Tegenover deze knelpunten staan concrete oplossingen. Niet de verrichting, maar de uitkomst van de behandeling moet bekostigd worden: uitkomstbekostiging. Besparingen moeten over de schotten heen inzichtelijk gemaakt en gedeeld worden: shared savings. Door het aanwenden van alternatieve financiering verschuift het investeringsrisico van zorgverzekeraars of overheden naar private investeerders. Die zijn daardoor meer bereid te participeren in innovatie.

Deze drie oplossingsrichtingen vormen de pijlers van de Health Impact Bond (HIB). Bij een HIB staat niet de verrichting, maar juist de prestatie centraal. Een private investeerder voorziet de ondernemer van financiering, de ondernemer presteert en vanuit de gerealiseerde gedeelde besparingen wordt de investeerder terugbetaald. Het innovatieve van de HIB is dat de oplossingen voor de drie belangrijkste knelpunten worden geïntegreerd in één model. Een HIB omzeilt zo ‘fouten’ in het systeem en maakt het mogelijk dat ondernemers werken aan de verbetering van kwaliteit van de zorg, aan gezondheidswinst en aan het drukken van de collectieve lasten.

Het hele rapport is hier te lezen.

 

Meer nieuws